Aanlichting bezienswaardigheden
Waarom aanlichten?
In de gemeente Dalfsen worden diverse gebouwen, kunstwerken en andere bezienswaardigheden aangelicht. Hierdoor:
- is ons cultuurschoon ook ’s nachts zichtbaar
- zijn er herkenbare oriëntatiepunten en -routes
- is de leefomgeving sfeervoller
- wordt de identiteit van Dalfsen versterkt
Dit is positief voor de beleving van bewoners en bezoekers en kan een positief effect hebben op lokale economie via het product recreatie en toerisme.
Zoals beschreven in de Lichtvisie voor de kern Dalfsen (2014), kan goede verlichting een zeer positieve uitwerking hebben op de omgeving. Klik hier voor de gemeentelijke nota Lichtvisie 2014.
Voorbeelden waarbij verlichting bijdraagt aan de sfeer van het centrumgebied zijn:
- de geplande nieuwe aanlichting op het Kerkplein in Dalfsen
- de aanlichting van het Overijssels Kanaal in Lemelerveld onder de nieuwe brug (zie ook: Visie ′De Blik op het kanaal van Lemelerveld′)
Met bewust verlichten kunnen energiebesparing en het tegengaan van lichtvervuiling hand in hand gaan met de versterking van de sfeer in identiteit in de dorpen.
Kerken
Foto links: de Grote Kerk in Dalfsen wordt opnieuw uitgelicht, van frontaal en vlak naar strijklicht wat veel meer details laat zien. Er wordt een lager lichtniveau toegepast maar de zichtbaarheid vanaf buiten het dorp wordt vergroot. Ook de aanlichting van de Cyriacuskerk wordt sterk verbeterd.
Foto rechts: naast gebouwen en kunstwerken kan ook het aanlichten van andere elementen waardevol zijn zoals onder de brug over het Overijssels Kanaal in Lemelerveld. Foto is gemaakt door Paul Scholten.
Foto links: de kerk in Lemelerveld wordt door het kerkbestuur aangelicht. Rechts: de molen aan de rand van Nieuwleusen worden aangelicht.
Gemeentelijk beleid aanlichten van monumenten, kunstwerken en andere bezienswaardigheden
Zoals duidelijk wordt uit de genoemde Lichtvisie voor de kern Dalfsen (2014) wil de gemeente ook bij aanlichting bewust verlichten. De gemeente onderzoekt ook voor gebouwen in de andere kernen welke verbeteringen mogelijk zijn met de huidige verlichting. Op het moment dat deze verlichting aan vervanging toe is, kiest de gemeente voor een bewustere aanlichting.
Naast bestaande gebouwen, kan het wenselijk zijn om ook nieuwe karakteristieke bebouwing aan te lichten. Voorwaarde hierbij is dat verlichting een volwaardig onderdeel is van de planontwikkeling van dergelijke locaties. Ruimtelijke kwaliteit bij daglicht is belangrijk, maar 40% van de tijd is het donker. Aandacht voor de ruimtelijke kwaliteit zonder daglicht is daarom van wezenlijk belang.
De gemeente overweegt om haar eigen aanlichting ′s nachts uitschakelen, bijvoorbeeld vanaf 1.00 uur. De gemeente benut de tips uit de ′Richtlijn ter voorkoming van lichthinder′ van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV).
Foto: een boom als kunstwerk op het plein in Nieuwleusen
Bewust Aanlichten - hoe?
De gemeente vraagt ook andere partijen die aanlichten, om dit bewust te doen!
Enkele tips uit bovengenoemde Richtlijn om onnodige lichtvervuiling te voorkomen en tegelijk energie te besparen:
- schakel de aanlichting uit op tijden dat er weinig mensen meer op straat zijn die genieten van de aanlichting
- schaf energiezuinige lampen aan
- de lampen goed richten: vaak worden onbedoeld andere gevels, bomen of de hemel mee verlicht
- probeer zoveel mogelijk van bovenaf te verlichten in plaats van onderaf
- verlicht subtieler: soms is het mooier om alleen specifieke elementen van het gebouw of kunstwerk te verlichten zodat die er extra uitspringen
- pas de felheid en lichtkleur aan aan de omgeving. Ook de kleur van het te verlichten object is van belang. Een witte gevel heeft beduidend minder aanlichting nodig.